Noodverlichting wet- en regelgeving

Als de stroom uitvalt, door bijvoorbeeld brand of een lekkage, dan is het belangrijk dat iedereen die in het gebouw aanwezig is veilig het gebouw kan verlaten. Goed aangeduide vluchtroutes zijn daarom onmisbaar. En dus bestaat er noodverlichting die als verzamelnaam wordt gebruikt voor verschillende functies en toepassingen. Hieronder op een rij:

• Vluchtrouteverlichting  Zorgt ervoor dat vluchtwegen en eventuele obstakels op de route goed zijn te herkennen, zodat een gebouw op een veilige manier kan worden verlaten.
• Vluchtrouteaanduiding  Markeert de vluchtroute, is permanent verlicht en is te herkennen aan pictogrammen en kleuren waaruit blijkt hoe een gebouw kan worden verlaten.
• Anti-paniekverlichting  Stelt mensen bij calamiteiten in staat een plaats te bereiken vanwaar ze verder gebruik kunnen maken van een vluchtroute.
• Hoge risico taakgebieden  Is er voor de veiligheid van personen die als onderdeel van hun werk verantwoordelijk zijn voor (gevaarlijke) processen of in een gevaarlijke situatie kunnen verkeren. De verlichting stelt hen in staat een juiste afsluit procedure uit te voeren, zodat de veiligheid van andere mensen in het gebouw niet in het geding komt.

Het installeren, inspecteren en onderhouden van noodverlichting vraagt om veel kennis. Er is verschillende wet- en regelgeving van toepassing op noodverlichting. De meeste wetgeving is verankerd in normeringen, zodat direct duidelijk is of een gebouw voldoet. De belangrijkste normen die van toepassing zijn op noodverlichting komen uit enerzijds het Arbobesluit en anderzijds uit het Bouwbesluit 2012. Hieronder een greep uit zaken die van belang zijn.

Arbobesluit

• Artikel 3.7 Vluchtwegen De vluchtwegen en nooduitgangen die bij het uitvallen van de verlichting slecht zichtbaar zijn, zijn voorzien van een adequate noodverlichting. Prestatie- eis: er wordt verwezen naar de NEN-EN 1838
• Artikel 3.9 Nooduitgangen Arbeidsplaatsen waar werknemers bij het uitvallen van het kunstlicht aan bijzondere gevaren zijn blootgesteld, zijn voorzien van adequate noodverlichting Prestatie-eis: er wordt verwezen naar de NEN-EN 50172

Bouwbesluit

• Artikel 6.3 Noodverlichting Een verblijfsruimte voor meer dan 75 personen en een besloten ruimte waardoor een vluchtroute uit die verblijfsruimte voert hebben noodverlichting. De prestatie-eis die daarbij geldt is: 1 lux binnen 15s gedurende minimaal 60 minuten.
• Artikel 6.24 Vluchtrouteaanduiding Een ruimte waardoor een verkeersroute voert en een ruimte voor meer dan 50 personen hebben een vluchtrouteaanduiding die voldoet bij een te bouwen bouwwerk aan NEN 3011 of bij een bestaand bouwwerk aan NEN 6088, en aan de zichtbaarheidseisen, bedoeld in de artikelen 5.2 tot en 5.6 van NEN-EN 1813 De prestatie-eis: waarneembaar binnen 15 seconden, minimaal 60 minuten.

De normen nog even op een rij:

• NEN-EN 1838: 2013 Toegepaste verlichtingstechniek – Noodverlichting
• NEN-EN 50172: 2004 Noodverlichtingsystemen voor vluchtwegen
• NEN 1010 Elektrische installaties voor laagspanning
• NEN 3011 Nieuwbouw en renovatie (Pictogrammen vluchtroutes)
• NEN 6088 Bestaande bouw (ingetrokken normering)
• NEN-EN 50172 (Brandweer Nederland: Handboek brandbeveiligingsinstallaties)

Bovenstaande is slechts een deel van alle regels waaraan noodverlichtingsinstallaties moeten voldoen. Lees daarom zelf de wetgeving en de normeringen door. Ook is het raadzaam om een specialist in te schakelen bij aanschaf of het laten keuren van noodverlichting. Zo wordt duidelijk of de vluchtroutes en noodverlichtingsinstallaties voldoen aan de Arbo-wet, het bouwbesluit en de normen!